Η Θεσσαλονικιά ηθοποιός του ΚΘΒΕ, Ελένη Θυμιοπούλου  μίλησε στο stellasview.gr και στον Ευθύμιο Ιωαννίδη για την παράσταση «Ορφανά», στην οποία υποδύεται με αξιοθαύμαστη εσωτερικότητα, συνδυασμένη με μια αναμφίλεκτα δυνατή ερμηνεία την Έλεν.

Με σπουδές στο Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ (κατεύθυνση υποκριτικής), αλλά και στο Τμήμα της Ψυχολογίας του ΑΠΘ, η Ελένη Θυμιοπούλου είναι μία από τις καλύτερες ηθοποιούς του ΚΘΒΕ. Με υπέροχες ερμηνείες στο θέατρο, αλλά και στον κινηματογράφο, καταφέρνει πάντα να εξελίσσεται επαγγελματικά και δικαίως να εντυπωσιάζει. Με αφορμή μάλιστα τη συγκλονιστική παράσταση «Ορφανά» στην οποία πρωταγωνιστεί, μαζί με τον σύζυγό της και εξαιρετικό ηθοποιό Χρίστο Στυλιανού, μας μίλησε για την παράσταση, τον ρόλο της, για το αν η τέχνη μπορεί να αφυπνίσει συνειδήσεις, τη στάση της εν γένει απέναντι στην κριτική και μοιράζεται μαζί μας τίτλους από αγαπημένα της βιβλία.

Πρωταγωνιστείς για δεύτερη χρονιά στα «Ορφανά», ερμηνεύοντας την «Έλεν». Γιατί θεωρείς ότι είχε αυτή η δουλειά τόσο μεγάλη ανταπόκριση στο κοινό της Θεσσαλονίκης;

Ένα μεγάλο μέρος της επιτυχίας της παράστασης υποθέτω ότι οφείλεται στο εξαιρετικό κείμενο του Ντένις Κέλι το οποίο συνδυάζει το αστυνομικό σασπένς με σύγχρονα και απόλυτα επίκαιρα θέματα όπως η βία, ο ρατσισμός, η προσωπική ευθύνη του καθενός απέναντι σε ό,τι συμβαίνει γύρω μας. Πραγματεύεται επίσης τον φόβο της ανάληψης ευθύνης, καθώς  και τις συνέπειες της έλλειψης παιδείας, κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει σε ακραίες θέσεις και συμπεριφορές. Η σκηνοθεσία του Τάκη Τζαμαργιά έχει καταφέρει άλλωστε να δημιουργήσει μια παράσταση που δεν αφήνει αμέτοχο τον θεατή, αλλά αντίθετα του στήνει έναν καθρέφτη μπροστά του και τον αναγκάζει -εφόσον το επιτρέπει ο ίδιος στον εαυτό του- να αντικρίσει κάποιες πιο σκοτεινές πλευρές του: για παράδειγμα τι εξουσία ασκούμε μέσα σε μια σχέση και ποια μέσα χρησιμοποιούμε, τι θυσιάζουμε και μέχρι πού μπορούμε να φτάσουμε στο όνομα της οικογένειας και της αγάπης, πόσο εγκλωβισμένοι νιώθουμε από τα αγαπημένα μας πρόσωπα, ποια η απόκλιση μεταξύ των πιστεύω και των πράξεών μας. Ένα μεγάλο μάλιστα μέρος του κόσμου νιώθει την ανάγκη να μοιραστεί μαζί μας τις σκέψεις του μετά το τέλος της παράστασης και η αλήθεια είναι πως πρώτη φορά έχω δεχτεί τόσο θερμές και σιωπηλές αγκαλιές από άγνωστους θεατές, γυναίκες και άντρες.

Αλήθεια, Ελένη, καταλαβαίνεις την τραγική αυτή προσωπικότητα; Θα μπορούσες να σ΄το θέσω διαφορετικά να συμμεριστείς τα ελατήρια των πράξεών της προς τον σύζυγό της, ύστερα από την αιμάτινα πορφυρή εμφάνιση του αδελφού της;

Όταν καλείσαι να ερμηνεύσεις έναν ρόλο είναι βασική προϋπόθεση κατά τη γνώμη μου να τον αγαπήσεις και να τον καταλάβεις όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Εάν μπεις μάλιστα στη διαδικασία να τον κρίνεις, χάνεις πολύτιμο χρόνο και ελλοχεύει ο κίνδυνος να μην αποκαλυφθούν σημαντικές πτυχές του. Η Έλεν στα Ορφανά για παράδειγμα οδηγείται μεν σε αποτρόπαιες πράξεις, αλλά δεν είναι τέρας. Εξάλλου είναι λίγο βολικό και απλοϊκό να θεωρούμε ότι τα δεινά του κόσμου οφείλονται μόνο σε ανθρώπους-τέρατα. Η Έλεν, ας μην το παραγνωρίζουμε, έχει δομήσει την προσωπικότητά της με βάση τα βιώματα του παρελθόντος και του παρόντος της και οι απόψεις της για τη ζωή συνάδουν με τις πράξεις της. Έχει στερηθεί ως εκ τούτου την οικογένεια και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο την έχει αναγάγει σε υπέρτατο αγαθό. Στην προσπάθειά της μάλιστα να την υπερασπιστεί, αδυνατεί να αντιληφθεί τα όρια τα οποία θα έπρεπε να είχε από καιρό θέσει στον εαυτό της, με αποτέλεσμα να φαντάζει  πλέον πολύ αργά για να επανορθώσει.

Η τέχνη και πιο συγκεκριμένα το θέατρο πιστεύεις πως μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, να αφυπνίσει συνειδήσεις;

Εάν η τέχνη δεν ήταν απαραίτητη για τον κόσμο νομίζω πως θα είχε εκλείψει προ πολλού. Δεν ξέρω αν είμαι ρομαντική ή αφελής, αλλά προσωπικά πιστεύω πολύ στην ευεργετική  δύναμή της. Ο άνθρωπος χρειάζεται το δίχως άλλο κάτι παραπάνω από φαγητό και νερό για να νιώθει ότι “ζει”. Το θέατρο, η πιο ζωντανή και επικοινωνιακή μορφή τέχνης, μπορεί να συγκινήσει, να εγείρει σκέψεις και συζητήσεις, να ξεσκονίσει χαμένες μνήμες και στην τελική να προκαλέσει αλλαγή σε νοοτροπίες και συμπεριφορές. Δε γνωρίζω αν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο ολόκληρο, αλλά ας μη λησμονούμε πως από τα μικρά και τα φαινομενικά ασήμαντα ξεκινάνε όλα.

Αξιοποιείς με οποιονδήποτε τρόπο στο θέατρο, τις σπουδές που έχεις περατώσει  στην επιστήμη της ψυχολογίας;

Νομίζω πως οι όποιες γνώσεις έχω αποκτήσει από τις σπουδές μου στην ψυχολογία με συντροφεύουν θέλοντας και μη, τόσο στη ζωή όσο και στη δουλειά μου. Υπάρχουν δε, βιβλία από τη σχολή που τα άνοιξα για πρώτη φορά με αφορμή κάποια πρόβα! Πρόκειται άλλωστε για δυο επιστήμες που συνδιαλέγονται σε μεγάλο βαθμό μεταξύ τους. Πριν από λίγες μέρες μάλιστα, μίλησα με μια παρέα φοιτητών ψυχολογίας μετά την παράσταση και έκαναν μια απίστευτη ανάλυση στο κείμενο και στους χαρακτήρες. Δε σου κρύβω πως αισθάνομαι πολύ τυχερή που υπήρξα φοιτήτρια τόσο στο Τμήμα Θεάτρου της Καλών Τεχνών όσο και στο Τμήμα Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής του Α.Π.Θ. και χαίρομαι πολύ όταν μου δίνεται η ευκαιρία να συνδυάζονται πιο πρακτικά οι δυο αυτές ειδικεύσεις. Για παράδειγμα η συνεργασία μου με την Εταιρεία Αλτσχάιμερ πριν από 1-2 χρόνια μέσα από την οποία προέκυψε ένα θεατρικό αναλόγιο βασισμένο σε σκέψεις και προσωπικές μαρτυρίες ατόμων που φροντίζουν ασθενείς με Αλτσχάιμερ. Μία πιο συγκεκριμένα από τις περιθάλπουσες μου είπε ότι, όταν είδε μια πραγματική της εμπειρία παιγμένη στη σκηνή, της φάνηκε τόσο αστεία που σκέφτηκε ότι πρέπει να αντιμετωπίζει τα πράγματα με περισσότερο χιούμορ σε ανάλογες καταστάσεις στο μέλλον. Η δύναμη του θεάτρου γίνεται λοιπόν πιο ξεκάθαρη μερικές φορές όταν αυτό ξεφεύγει από τα στενά όρια μιας θεατρικής σκηνής και εισβάλλει στη ζωή.

Έχετε συνεργαστεί αρκετές φορές στο θέατρο με τον σύζυγό σου, Χρίστο Στυλιανού, αλλά είναι η πρώτη φορά που υποδύεστε συζυγική σχέση στη σκηνή. Συμβουλεύεστε ο ένας τον άλλο για τις καλλιτεχνικές σας επιλογές ή λειτουργείς περισσότερο με βάση το ένστικτο και την αισθητική σου για την επιλογή των ρόλων;

Με τον Χρίστο, η αλήθεια είναι πως έχουμε συνεργαστεί κάποιες φορές στο παρελθόν, εντούτοις τα Ορφανά αποτελούν όντως την πιο στενή μας συνεργασία. Για μένα ήταν πράγματι μια ευτυχής συγκυρία, καθώς ηθοποιοί και συντελεστές έχουμε καταφέρει να νιώθουμε μια μικρή οικογένεια. Και πραγματικά κέρδισα πάρα πολλά από τη συγκεκριμένη συνεργασία με τον Χρίστο παρόλο που δεν ήταν πάντα όλα εύκολα διαχειρίσιμα. Ήταν όμως ένα ακόμα μάθημα και ειδικά φέτος που η παράσταση έχει ωριμάσει περισσότερο. Νιώθω μάλιστα πως θα τη θυμόμαστε με μεγάλη νοσταλγία στο εγγύς μέλλον. Για να απαντήσω τώρα στο δεύτερο σκέλος της ερώτησής σου, φυσικά και με επηρεάζει η γνώμη του Χρίστου στη λήψη αποφάσεων όσον αφορά τη δουλειά, αλλά προσπαθώ η όποια επιλογή να γίνεται τελικά με βάση αυτό που μου υπαγορεύει το ένστικτο ή η λογική μου. Οι ηθοποιοί άλλωστε δεν μπορούμε πάντα να επιλέγουμε απόλυτα τις συνεργασίες μας. Μπορούμε όμως κάλλιστα να δίνουμε τον καλύτερο εαυτό μας σε οτιδήποτε μας ανατίθεται.

Τι πιστεύεις ότι είναι πιο σημαντικό για έναν καλλιτέχνη σήμερα: το ταλέντο, η τύχη  ή  οι δημόσιες σχέσεις;

Ο κάθε καλλιτέχνης έχει τη δική του πορεία και η εξέλιξη ή η καταξίωση είναι ένα ζήτημα  τελείως προσωπικό για τον καθένα. Το ταλέντο συνιστά ένα τεράστιο θέμα που χρήζει πολλής συζήτησης, η τύχη είναι τύχη, και οι δημόσιες σχέσεις είναι ένας αστάθμητος παράγοντας ο οποίος εξαρτάται από το πώς τις αντιλαμβάνεται ο καθένας και πώς τελικά  τις διαχειρίζεται. Προσωπικά πιστεύω πως το επάγγελμα του ηθοποιού απαιτεί τόσο πολλή αφοσίωση και σκληρή δουλειά που μερικές φορές αισθάνομαι ανεπαρκής ως προς τον χρόνο που μπορώ να διαθέσω. Οι ηθοποιοί πρέπει να μελετάμε, να είμαστε σε θέση να συνεργαζόμαστε, να ακούμε, να είμαστε διαθέσιμοι, να αφουγκραζόμαστε το τι συμβαίνει γύρω μας, να ασκούμε το σώμα μας και το μυαλό μας, να παλεύουμε για να ανασύρουμε την αθωότητά μας, να μη σταματάμε ποτέ να είμαστε μαθητές και να μη χάνουμε την επαφή μας με την Τέχνη γενικότερα. Και όλα αυτά βέβαια όχι με μια  αίσθηση υποχρέωσης, αλλά καθήκοντος του ανθρώπου που αγαπά κατηγορηματικά τη δουλειά του και τον ενδιαφέρει προϊόντος του χρόνου να βελτιώνεται και να γίνεται καλύτερος. Επιτυχία για μένα είναι όσοι έχουν συνεργαστεί μαζί μου να θέλουν να το ξανακάνουν.

Ελένη η παράσταση απέσπασε διθυραμβικές κριτικές και έχει το δίχως άλλο κερδίσει τόσο το κοινό όσο και τους κριτικούς. Παρακολουθείς τις θεατρικές κριτικές και αν ναι, πόσο σε επηρεάζουν;

Ναι, παρακολουθώ τις κριτικές και προσπαθώ να με επηρεάζουν στον βαθμό που αυτό μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμο για τη δουλειά μου. Εντάξει, αναμφίβολα είναι πιο ευχάριστο να ακούς θετικά σχόλια παρά αρνητικά (γέλια), ωστόσο, είμαι της άποψης πως το ζήτημα σε κάθε κριτική είναι να προσπαθήσει να συνομιλήσει με την παράσταση και να προσφέρει εκείνο ακριβώς το υλικό που μπορεί να αξιοποιηθεί από τους ηθοποιούς και τους συντελεστές ώστε να καταλάβουν εάν και κατά πόσο πέτυχαν τελικά τους στόχους τους και εάν επίσης κατάφεραν τελικά να  επικοινωνήσουν στο κοινό επιτυχώς τις προθέσεις τους. Δυστυχώς βέβαια η ευκολία με την οποία γίνεται μερικές φορές η κριτική είναι αντιστρόφως ανάλογη με τον κόπο που απαιτείται για να γεννηθεί μια παράσταση, οπότε μοιάζει σαν να μιλάμε για διαφορετικούς κόσμους. Παρόλα αυτά η κριτική, για να μιλήσω με ψυχολογικούς όρους, μπορεί κάλλιστα να βοηθήσει τον ηθοποιό στη διαχείριση ζητημάτων που σχετίζονται με την έκθεση, την απόρριψη, τη ματαίωση ή και τη ματαιοδοξία.

Γνωρίζω πως είσαι μανιώδης αναγνώστρια! Ποιοι συγγραφείς έχουν χαράξει ανεξίτηλα ίχνη μέσα σου;

Η αλήθεια είναι ότι δεν περνάει μέρα που να μην ανοίξω βιβλίο, έστω και για λίγα λεπτά πριν με πάρει ο ύπνος. Συνήθως διαβάζω παράλληλα 2-3 βιβλία, ένα λογοτεχνικό και κάτι πιο θεωρητικό. Οι σύγχρονοι Αμερικανοί συγγραφείς μου αρέσουν πολύ: Τζόναθαν Φράνζεν, Φίλιπ Ροθ, Τζέφρι Ευγενίδης, Τόνι Μόρισον, Νικόλ Κράους, Τρούμαν Καπότε, Πωλ Όστερ. Και φυσικά επιστρέφω κάθε τόσο στους Σίγκμουντ Φρόυντ, Ίρβιν Γιάλομ, Άντριου Σόλομον και μέσα από αυτούς ξαναδιαβάζω Τέννεσι Ουίλιαμς, Άντον Τσέχωφ, Σάρα Κέην.

Τι εύχεσαι να φέρει το μέλλον καλλιτεχνικά στην Ελένη Θυμιοπούλου;

Εύχομαι να συνεργαστώ με ανθρώπους των οποίων τη δουλειά εκτιμώ και θαυμάζω, να συναντηθώ με σπουδαία κείμενα και δύσκολους ρόλους, να κάνω πιο πολύ κινηματογράφο,  να έχω χρόνο και χρήματα για σεμινάρια, να γυρίσω με παραστάσεις όλο τον κόσμο, να συμμετέχω σε φεστιβάλ θεάτρου και κινηματογράφου, να παίξω σε έναν από τους επόμενους κύκλους του True Detective με συμπρωταγωνιστή τον Μάθιου Μακόναχι κατά προτίμηση. Αυτά, δε νομίζω να ζητάω πολλά (γέλια)!!!

Θέλω να ευχαριστήσω και από εδώ την Ελένη Θυμιοπούλου για την πολύ ενδιαφέρουσα συνομιλία μας. Ελένη μου, σου εύχομαι καλή επιτυχία στα επόμενα καλλιτεχνικά σου σχέδια και πάνω από όλα  εύχομαι τα όνειρα του σήμερα που έχεις,να είναι η αυριανή σου πραγματικότητα.

Συνέντευξη: Eυθύμιος Ιωαννίδης