Κριτική για την παράσταση “Βάκχες”, του Ευριπίδη με τον Δημήτρη Λάλο και την Έλενα Μαυρίδου

Ήμασταν εκεί για εσάς, το StellasView.gr βρέθηκε με τον Νέστορα Αναστάσιο στο Θέατρο Δάσους, την Τρίτη 18 Ιουλίου 2023 και παρακολούθησε την παράσταση “Βάκχες”, με τον Δημήτρη Λάλο, την Έλενα Μαυρίδου, τον Θανάση Δόβρη, την Βίκυ Βολιώτη και τον Γιώργος Χριστοδούλου.   

“Βάκχες”, του Ευριπίδη

Η παράσταση των “Βακχών” του Ευριπίδη, υπό τη σκηνοθεσία της Έλενας Μαυρίδου, αποτελεί μια συναρπαστική προσέγγιση του κλασικού έργου, εμπνευσμένη από την παραδοσιακή μουσική των Ποντίων και την τελετουργία των αναστενάρηδων.

Η σκηνοθέτης επιδίδεται σε μια πρωτότυπη παρουσίαση, εκμεταλλευόμενη παραδοσιακές κινησιολογικές αναφορές και χρησιμοποιώντας κοκάλινες μάσκες, προκειμένου να αναδείξει την βακχική και καταχθόνια της ατμόσφαιρα του έργου.

Η εμπνευσμένη επιλογή του Γιώργου Μαυρίδη να αξιοποιήσει την παραδοσιακή μουσική των Ποντίων και την τελετουργία των αναστενάρηδων στην παράσταση των “Βακχών” αναδεικνύει τον πολυποίκιλο πολιτισμό της Ελλάδας και δημιουργεί μια μοναδική ατμόσφαιρα.

Η παραδοσιακή μουσική των Ποντίων, με τα έντονα ρυθμικά στοιχεία και τις μελωδίες της, αναδεικνύουν την παθιασμένη φύση των χορευτικών τελετών του χορού και δημιουργεί μια ατμόσφαιρα ενθουσιασμού, έκστασης και επιβλητικότητας.

Επιπλέον, η χρήση των τυμπάνων στην παράσταση προσφέρει ένταση, πάθος και δυναμική στην ατμόσφαιρα του έργου. Κατά τη διάρκεια της παράστασης, ο ήχος των τυμπάνων ενισχύει την ένταση των σκηνών και διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επικοινωνία μεταξύ των χαρακτήρων και του κοινού. Οι ρυθμικοί παλμοί των τυμπάνων αναδεικνύουν τον κραυγαλέο χαρακτήρα των ηρώων και των στιγμών, ενισχύοντας την αίσθηση της καταιγιστικής ενέργειας και της επιβλητικότητας.

Από την άλλη, η τελετουργία των αναστενάρηδων αποτελεί μια έκφραση πνευματικής αφοσίωσης στον θεό Διόνυσο. Η κινησιολογία που θυμίζει την τελετουργία αυτής της παράδοσης προσδίδει μια αυθεντικότητα και αίσθηση αρχαιότητας στην παράσταση. Οι χορευτικές κινήσεις, οι ρυθμοί και οι χορογραφίες συμβάλλουν στη δημιουργία μιας ζωντανής και εκρηκτικής ατμόσφαιρας, ενώ παράλληλα αναδεικνύουν την παθιασμένη φύση των χαρακτήρων και την ενέργεια που εκπέμπουν.

Μέσω αυτών των σκηνοθετικών και κινησιολογικών επιλογών, η παράσταση αυτή των “Βακχών” αποπνέει μια επιβλητική και παραμυθένια ατμόσφαιρα. Ο θεατής εμβαθύνει στον μαγευτικό κόσμο του έργου και αναπολεί τις παλιές τελετουργίες και παραδόσεις που αποτελούν μέρος της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Η παράσταση μεταφέρει το κοινό σε ένα ταξίδι στον κόσμο της αρχαίας Ελλάδας, αναδεικνύοντας τη διαχρονική αξία και σημασία του έργου του Ευριπίδη.

Ένα από τα κορυφαία στοιχεία αυτής της παράστασης είναι η ερμηνεία του Δημήτρη Λάλου ως Διόνυσου. Ο Λάλος καταφέρνει να αποδώσει με μαεστρία τη γοητευτική διεμφυλική πλευρά του Θεού, δίνοντάς του μια έντονη παρουσία και δύναμη στη σκηνή.

Ο Θανάσης Δόβρης δίνει μία όμορφη ερμηνεία του Κάδμου, άλλοτε αστεία και άλλοτε σπαρακτική, ενώ ο Γιώργος Χριστοδούλου αποπνέει συγκινητική ένταση και γοητεία στον ρόλο του Πενθέα.

Η σκηνή ανάμεσα στον Πενθέα και τον Διόνυσο, εκεί που ο θεός προσπαθεί να πείσει τον βασιλιά να μεταμφιεστεί σε γυναίκα και να μεταβεί κρυφά στον Κιθαιρώνα για να κατασκοπεύσει τις γυναίκες της Θήβας που έχουν βακχέψει, αποπνέει έναν έντονο ερωτισμό μέσω της αντίθεσης μεταξύ της διφυλικής φύσης του Διονύσου και της αρρενωπότητας του Πενθέα. Αυτή η σκηνή ερμηνεύεται υπέροχα από τους δύο ηθοποιούς, τον Λάλο και τον Χριστοδούλου και δημιουργεί έναν έντονο σεξουαλικό υπόνοουμενο που κυριαρχεί στη σκηνή.

Η Βίκυ Βολιώτη υποδύεται τον Τειρεσία εξαιρετικά και η ίδια η Έλενα Μαυρίδου ενσαρκώνει την Αγαύη με πάθος, ένταση και έκταση.

Η Μαυρίδου είναι εκπληκτική στη σκηνή που η Αγαύη, η μητέρα του Πενθέα, συνειδητοποιεί ότι κατά την βακχική ιεροτελεστία στον Κιθαιρώνα, δεν έχει σκοτώσει ένα λιοντάρι όπως πίστευε, αλλά τον ίδιο της το γιο. Η συνειδητοποίηση αυτή προκαλεί έναν ισχυρό θρήνο και αγωνία στην Αγαύη, που η ηθοποιός ερμηνεύει σπαρακτικά, με όλη την ένταση και την αμφισβήτηση της θέση της ηρωίδας ως μητέρας.

Ο φωτισμός του Περικλή Μαθιέλλη συμβάλλει με έξυπνο τρόπο στην ατμόσφαιρα της παράστασης, ενώ οι σκιές που δημιουργούνται από τους βιντεοπροβολείς προσθέτουν μια επιπλέον διάσταση στην οπτική αισθητική της παράστασης.

Οι μάσκες του Αλέκου Μπουρελιά αποτελούν πραγματικά γλυπτά και αριστουργήματα, που αναδεικνύουν το πνεύμα της καταχθονίας βακχικής λατρείας.

Η χρήση μασκών στην παράσταση αποτελεί μια αρχαία παράδοση που αναδεικνύει τον μυστηριακό και καταχθονικό χαρακτήρα του έργου. Οι μάσκες συμβολίζουν τη μεταμόρφωση των χαρακτήρων και δημιουργούν μια αίσθηση μυστηρίου και αυθεντικότητας.

Συνδυάζοντας τη χρήση μασκών με την κινησιολογία, η παράσταση αναβιώνει την αρχαία πρακτική των προιστορικών τελετών, όπου οι συμμετέχοντες φορούσαν μάσκες και εκτελούσαν χορογραφίες ενώ είχαν στη διάθεσή τους νεκροκεφαλές ζώων, κόκκαλα και προβιές. Αυτές οι προϊστορικές τελετές συνδέονται με την προσέγγιση του μυνοικού πολισμού, όπου η επικοινωνία με τους θεούς και τον άλλον κόσμο γίνεται μέσω ρυθμικών χορών, εκφράσεων και συμβόλων.

Με τη σύνδεση αυτών των στοιχείων, η παράσταση αποκτά μια εντελώς ιδιαίτερη αισθητική. Οι μάσκες, οι χορογραφίες και οι συμβολισμοί της προιστορικής περιόδου συνθέτουν έναν πολυδιάστατο κόσμο, που επικοινωνεί με το αρχαίο παρελθόν και αναδεικνύει την ανθρώπινη πρόσληψη της θρησκευτικής εμπειρίας. Αυτή η σύνδεση ενισχύει τον μυθικό και μυστικό χαρακτήρα των “Βακχών“, προσφέροντας μια πιο πλούσια και βαθιά εντύπωση στο κοινό.

Συνολικά, η παράσταση των “Βακχών” σε σκηνοθεσία της Έλενας Μαυρίδου αποτελεί μια γοητευτική, σχεδόν κινηματογραφική, απόδοση του αρχαίου αυτού ελληνικού δράματος. Με την επιλογή της παραδοσιακής μουσικής των Ποντίων και την εξαιρετική κινησιολογία, δημιουργεί μια μοναδική ατμόσφαιρα που συνδυάζει τον καταχθόνιο χαρακτήρα του έργου με γνώριμες στο σημερινό κοινό πνευματικές εκφάνσεις της έκστασης. Η σκηνοθεσία, οι ερμηνείες και η οπτική αισθητική της παράστασης δημιουργούν ένα όμορφο θέαμα για τους θεατές, οι οποίοι φεύγουν από την παράσταση ευχαριστημένοι. 

 Κριτική: Αναστάσιος Νέστορας

Συντελεστές:

Μετάφραση Θεόδωρος Στεφανόπουλος

Σκηνοθεσία  Έλενα Μαυρίδου

Μουσική Γιώργος Μαυρίδης

Σκηνικό – Κοστούμια  Δήμητρα Λιάκουρα

Βοηθός σκηνογράφου-ενδυματολόγου Ευγενία Μπουρντά

Φωτισμοί Περικλής Μαθιέλλης

Επιμέλεια κίνησης Έλενα Μαυρίδου

Μάσκες – Γλυπτική : Αλέκος Μπουρελιάς – Archlabyrinth 

Δραματολόγος Κατερίνα Διακουμοπούλου

Βοηθός σκηνοθέτη Πέτρος Αλαφούζος

Video Θωμάς Παλυβός

Φωτογραφίες Ηλίας Ντζόιδος – Ελίνα Γιουνανλή

Παραγωγή Νέα Εποχή

Διανομή

Διόνυσος Δημήτρης Λάλος

Κάδμος Θανάσης Δόβρης

Πενθέας Γιώργος Χριστοδούλου

Δούλος Στέργιος Κοντακιώτης

Τειρεσίας Βίκυ Βολιώτη

Άγγελος Γιώργος Τριανταφυλλίδης

Αγαύη Έλενα Μαυρίδου

Αγγελιοφόρος Β‘ Δήμητρα Κούζα

Χορός

Κική Καραΐσκου, Δήμητρα Κούζα, Σοφία Κουλέρα, Χριστίνα Μαριάνου, Μαριάμ Ρουχάτζε

Μουσικοί επί Σκηνής

Γιώργος Μαυρίδης, Βασίλης Κόκλας

…

Βρείτε μας στα social media του StellasView:

Facebook: https://www.facebook.com/Stellasview/

Instagram: https://www.instagram.com/stellasview.gr/

Youtube: https://www.youtube.com/c/StellaPerpera/

Tiktok:  https://www.tiktok.com/@stellaperpera/

Twitter: https://twitter.com/StellaPerpera/