Γεωργία Βεληβασάκη: “Η μουσική για εμένα είναι ένα άνοιγμα στις δυνάμεις της ζωής”

Συνέντευξη: Εύα Μαρά

Γεωργία Βεληβασάκη: “Από το Κονάκι της Κρήτης στο “Νότο της Φωτιάς” στην Αθήνα και από το Χάραμα και τη  Δισκογραφία στην καρδιά μας”

Η χαρισματική και πλέον ευαίσθητη Κρητικιά ερμηνεύτρια –  καλλιτέχνης και λογοτέχνιδα Γεωργία Βεληβασάκη που υπηρετεί, ως γνωστόν, με υποδειγματική συνέπεια, ήθος, ποιότητα, ασίγαστο πάθος και κυρίως ταλέντο που εξελίσσεται και διευρύνεται στους ανοιχτούς ορίζοντες  της μουσικής, συνεχίζει να μας εκπλήσσει ευχάριστα με νέα ενδιαφέροντα καλλιτεχνικά βήματα υποδηλώνοντας την υψηλή αισθητική της ως καλλιτέχνης, αλλά και ως άνθρωπος που δεν κάνει εκπτώσεις μέσα στην έκ-πτωτη, αφιλόξενη και άνευρη εποχή μας!

Με αφορμή την πρόσφατη κυκλοφορία του βιβλίου της “Performance Poetry” (επιτελεστική Ποίηση) των εκδόσεων “Γράφημα”, καθώς επίσης και την επερχόμενη δισκογραφική Εργασία – project σε συνεργασία με το γνωστό μουσικό συνεργάτη της Ανδρέα Ζιάκα παραχώρησε στη δημοσιογράφο πολιτισμού Εύα Μαρά και στο Stellasview μια άκρως ενδιαφέρουσα – εφ’ όλης της ύλης – Συνέντευξη για την πολυετή μουσική της πορεία και τη πολυεπίπεδη σχέση της με την Τέχνη μέσα από τους δικούς της ξεχωριστούς – ποιοτικούς ορίζοντες της καλλιτεχνικής ματιάς της…

Πότε χρονικά και με ποιο κίνητρο ξεκινά η ενασχόλησή σας με τη Μουσική και το Τραγούδι;

Στην οικογένειά μου η μουσική γέμιζε το σπίτι μας. Καλλίφωνοι οι γονείς μου, τραγουδιστής ο αδερφός της μητέρας μου, πήρα το «μικρόβιο». Θυμάμαι στα έντεκα που έγραφα σε κασέτες τις αγαπημένες μου ραδιοφωνικές εκπομπές, ξεχώριζα τα τραγούδια που μου άρεσαν και μάθαινα να τα τραγουδάω. Με μάγευε, επίσης, το θέατρο και η λογοτεχνία, εκφραζόμουν γράφοντας ποιήματα και μικρές ιστορίες. Ένας ολόκληρος δικός μου κόσμος μέσα στο δωμάτιό μου. Κι ωστόσο δεν σκεφτόμουν τη μουσική ως επάγγελμα, ακόμη κι όταν είχα ήδη αρχίσει να τραγουδάω επαγγελματικά, στα δεκαεφτά μου. Ένα χρονολόγιο εκείνης της περιόδου θα μπορούσε να έχει ως εξής:

1989, τραγουδάω πρώτη φορά μπροστά σε κοινό, στο «Κονάκι», μια μπουάτ στο Ηράκλειο Κρήτης.

1992, φεύγω για την Αθήνα με στόχο να σπουδάσω φωνητική και να ζήσω την περιπέτεια της μουσικής.

1996, κυκλοφορεί το πρώτο μου προσωπικό άλμπουμ «Στου Νότου τις Φωτιές» και τραγουδάω με τον Μανώλη Μητσιά στο ιστορικό «Χάραμα» της Καισαριανής σ’ ένα πρόγραμμα που είχαν επιμεληθεί τότε η Λίνα Νικολακοπούλου και η Δήμητρα Γαλάνη. (Και έπεται η συνέχεια…).

Τι σημαίνει για εσάς «Μουσική»; Πως θα προσδιορίζατε τον ρόλο της στη ζωή σας;

Όταν λέμε «μουσική» αναφερόμαστε στο φαινόμενο του συντονισμού με συγκεκριμένες συχνότητες. Οι συχνότητες είναι το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένο το σύμπαν. Η μουσική καθρεφτίζει αυτή τη μυστική γνώση, είναι ένα άνοιγμα στις δυνάμεις της ζωής, καθαρή μαγεία, αλλά και επικοινωνία, έκφραση, μέθεξη.

Τι σας γοητεύει στο ενδιαφέρον ταξίδι σας στην τέχνη της Μουσικής, που αδιαμφισβήτητα υπηρετείτε επί μακρόν με υποδειγματική συνέπεια, ήθος και ποιότητα (συνυφασμένα με το ιδιαίτερο ταλέντο σας ως ερμηνεύτρια);

Με γοητεύουν οι μουσικές του κόσμου, τα εγχώρια μουσικά ιδιώματα καθώς διαχέονται στον παγκόσμιο ιστό, οι μουσικές συναντήσεις φαινομενικά διαφορετικών μουσικών ειδών που καταλήγουν να γεννούν νέες συλλήψεις. Η ατελείωτη δημιουργική δυναμική που ενδημεί σε μόλις δεκατρείς νότες.

Με αφορμή  τα νέα σας καλλιτεχνικά βήματα: την πρόσφατη κυκλοφορία του νέου σας βιβλίου, καθώς και την επερχόμενη δισκογραφική εργασία που ετοιμάζετε με τον Ανδρέα Ζιάκα (απ’ όσο ξέρω, ήδη βρίσκεστε στο στούντιο). Δώστε μας το στίγμα τους και το καλλιτεχνικό σας ζητούμενο σε όλα αυτά.

Τα τελευταία χρόνια ασχολούμαι, σε ερευνητικό και καλλιτεχνικό επίπεδο, με το πεδίο της επιτέλεσης και ειδικά της επιτελεστικής ποίησης (performance poetry), ένα ποιητικό είδος «πέρα από τη σελίδα» που απαιτεί την παρουσία του ποιητή ως performer. Τον Νοέμβριο 2021 είχαμε, μάλιστα, παρουσιάσει την ποιητική performance «Mnemes Unborn» στο κοινό της Θεσσαλονίκης, με τη συμμετοχή επτά ποιητών, αλλά και μιας ομάδας μουσικών, εικαστικών και performers, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Αθυρίδη και καλλιτεχνική επιμέλεια Γιάννη Μήτρου. Ως αποτέλεσμα, λοιπόν, της μελέτης μου, κυκλοφορεί σήμερα το βιβλίο Performance Poetry. Επιτελεστική ποίηση – Action λόγου ως άξιον λόγου από τις Εκδόσεις Γράφημα. Πρόκειται για το πρώτο βιβλίο με αυτό το θέμα στην Ελλάδα. Ο στόχος μου ήταν, αφενός να αποσαφηνίσω τι είναι επιτελεστική ποίηση, ποια η γενεαλογία της, οι πρώτοι διδάξαντες και οι συνεχιστές της, και αφετέρου να μιλήσω για τα βασικά της γνωρίσματα, τεχνικές και εργαλεία προκειμένου για τη δημιουργία ενός έργου επιτελεστικής ποίησης. Παράλληλα, από το καλοκαίρι του 2020, έχω τη χαρά να συνεργάζομαι ως διδάσκουσα Επιτελεστικής Ποίησης με το Διιδρυματικό Μεταπτυχιακό «Δημιουργική Γραφή» του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Η διδασκαλία είναι κάτι καινούργιο για μένα και ομολογώ ότι το απολαμβάνω.

Εν τω μεταξύ, συνεχίζω να γράφω (έχω ένα ποιητικό αφήγημα προς έκδοση) και να τραγουδάω. Με τον κιθαριστή/τραγουδοποιό Ανδρέα Ζιάκα ηχογραφούμε μια μουσικοποιητική δισκογραφική εργασία με μελοποιημένα ποιήματα, κυρίως σύγχρονων ποιητών. Ένα project ιδιαίτερο, που ανυπομονώ να το παρουσιάσουμε και ζωντανά στο κοινό.

Τι έχει αλλάξει από την εικόνα της καλλιτέχνιδος  Γεωργίας Βεληβασάκη από το ξεκίνημα της μουσικής σας διαδρομής μέχρι σήμερα;

Μια ολόκληρη ζωή! Μοιραία μεγαλώνουμε, αλλάζουμε, αναθεωρούμε, επαναπροσδιορίζουμε τον τρόπο που εκφραζόμαστε, τις ανάγκες και τις προτεραιότητές μας. Τότε ήμουν ένα φρέσκο κορίτσι που κυνηγούσε τα όνειρά του. Είχα τη δροσιά, την αθωότητα και την ορμή της ηλικίας. Σήμερα, έχω δίπλα μου συνεργάτες που μπορούμε να ευθυγραμμιζόμαστε και να συνδημιουργούμε, ενώ παραμένω ανοιχτή σε νέα καλλιτεχνικά πεδία, δεν σταματώ να επεκτείνω το γνωσιακό μου υπόβαθρο, να τραγουδάω, να γράφω, να δημιουργώ. Κάθε περίοδος στη ζωή μας έχει τις δικές της καμπές, τις δικές της ομορφιές και αγωνίες.

Ποιες συνεργασίες σας έχουν καθορίσει/στιγματίσει και για ποιον ιδιαίτερο λόγο;

Στο ξεκίνημα της πορείας μου συνεργάστηκα με άξιους καλλιτέχνες που πλούτυναν τη διαδρομή μου, όπως ο Μανώλης Μητσιάς, ο Δημήτρης Μητροπάνος, η Σωτηρία Λεονάρδου κ.ά. Ήμουν ακόμη άπειρη και ήταν δώρο να βρεθώ στην ίδια σκηνή με τέτοια μεγαθήρια.

Με τα χρόνια βρήκα τον δικό μου δρόμο, ενώ την τελευταία δεκαπενταετία έχει διαμορφωθεί ένας (ανοιχτός) πυρήνας καλλιτεχνών που συμπορευόμαστε. Πέρα από την κοινή μας αισθητική για την τέχνη και τη μουσική, μας συνδέει βαθύτατη εκτίμηση, αγάπη και θαυμασμός.

Ξεχωρίζω λοιπόν:

Καταρχάς, τον ποιητή/τραγουδοποιό/τραγουδιστή Μαρίνο Καρβελά, αδελφό της μητέρας μου, που με έκανε να αγαπήσω τη μουσική και τη λογοτεχνία. Χωρίς αυτόν ίσως είχα εντελώς άλλη πορεία.

Τη συνάντησή μου με τον συνθέτη και σκηνοθέτη Κωνσταντίνο Αθυρίδη, η οποία υπήρξε καταλυτική για μένα. Είναι ο άνθρωπος που με ώθησε να βγάλω προς τα έξω στίχους και τραγούδια μου, έγραψε για τη φωνή μου τη μουσική σε τρία singles και τρία cd, με μύησε στο μουσικό θέατρο και με στήριξε (και με στηρίζει) στην εξέλιξή μου ως δημιουργός.

Τη συνεργασία μου με τον Αργεντινό μαέστρο Luis Borda, τόσο δισκογραφικά όσο και επί σκηνής. Ο Luis έγινε αφορμή για να γνωρίσω τον μαγικό κόσμο του Tango. Έχουμε μοιραστεί σπουδαίες στιγμές μέθεξης σε συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Τον κιθαριστή Ανδρέα Ζιάκα, σταθερό μου συνεργάτη από το 2012. Μας συνδέει μια σπάνια μουσική χημεία.

Τον Γιάννη Μαυρίδη, τον μαγικό μας ηχολήπτη (και συμπαραγωγό ενίοτε). Συμπράττουμε ήδη δεκατρία χρόνια και συνεχίζουμε…

Πως αποτιμάτε την πολυετή μουσική σας πορεία και ποια η γεύση αυτού του καλλιτεχνικού ταξιδιού σας;

Πολυετή ε; Προσωπικά νιώθω πάντα ότι βρίσκομαι σε μια αρχή. Εστιάζω σε εκείνο που δεν έχει ακόμη γίνει, που είναι στα σχέδια, το μελετάμε, το οργανώνουμε, το υλοποιούμε. Απολαμβάνω αυτές τις στιγμές, όπως και όταν, στο τέλος, παρουσιάζουμε το αποτέλεσμα μιας δουλειάς μας. Καμιά φορά κοιτάζω και λίγο προς τα πίσω, δεν λέω. Άλλοτε βρίσκω λάθη, ατυχίες κ.λπ., κι άλλοτε μου φαίνονται όλα εντάξει. Όχι επειδή δεν θα μπορούσαν να γίνουν καλύτερα ή με μεγαλύτερη επιτυχία. Αλλά για μένα το πιο σημαντικό είναι, κάθε φορά, να δίνεις το καλύτερό σου, να προσπαθείς να «φτάσεις όπου δεν μπορείς», που λέει και ο Καζαντζάκης. Ακολουθώ, λοιπόν, τον άξονά μου κι όπου με πάει.

Πού εκτείνονται  οι μουσικές σας ανησυχίες/στόχοι και ποιες άλλες ενυπάρχουν πλην της γνωστής σας ποιητικής δραστηριότητας;

Με ενδιαφέρει ό,τι κάνω να είναι καλλιτεχνικά και αισθητικά άρτιο. Αυτή είναι η προτεραιότητά μου. Πέρα από τη μουσική, όπως είπα προηγουμένως, ασχολούμαι με την επιτελεστική ποίηση, την έρευνα και τη γραφή. Κυνηγώ τις λέξεις και παλεύω με τα μυστικά τους. Σκέφτομαι κι ένα επόμενο βήμα στο επίπεδο των σπουδών μου.

Σε ποιόν βαθμό οι επιλογές και η αισθητική του καλλιτέχνη καθορίζουν την καριέρα του;

Αξιοκρατικά αυτά ακριβώς καθορίζουν (ή θα έπρεπε να καθορίζουν) την πορεία ενός καλλιτέχνη. Από εκεί και πέρα θα παίξει τον ρόλο της η τύχη και οι συγκυρίες.

Εν κατακλείδι, πώς ατενίζετε, ως καλλιτέχνης, το Μέλλον της Τέχνης  και του Πολιτισμού στη χώρα μας; Ποιο το όραμά σας για την τέχνη ως άξια εκπρόσωπός της; 

Ζούμε σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία όπου ο χρόνος της επικοινωνίας είναι πλέον στιγμιαίος, ο χώρος συμπυκνώνεται ή διευρύνεται ανάλογα με τα τεχνολογικά μέσα που χρησιμοποιούμε. Οι προσλαμβάνουσες συνεχώς πολλαπλασιάζονται (και το «tickle down» της ήδη υπάρχουσας τεχνολογίας, χωρίς να υπολογίσουμε ό,τι καινούργιο γεννιέται κάθε στιγμή, μόλις έχει αρχίσει). Να μην ξεχνάμε ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις καθορίζουν εν πολλοίς το κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ως καλλιτέχνες οφείλουμε από τη μια να αντλούμε τρόπους και ιδέες από τον πλούτο της παράδοσής μας και από την άλλη να τελούμε σε συνεχή εγρήγορση και γόνιμη αλληλόδραση με τις σύγχρονες παγκόσμιες εξελίξεις (και ειδικά στον χώρο της τέχνης). Ο στόχος είναι οι δημιουργίες μας να συναντούν τον διεθνοποιημένο κόσμο, καθιστώντας πλέον την ελληνική καλλιτεχνική δημιουργία «πλανητοπική» (glocal) και όχι απλά «τοπική» (local). Όλα αυτά βέβαια αν γλιτώσουμε την παλινδρόμηση σε κλειστά/ολοκληρωτικά πολιτικά συστήματα και πολέμους (βλέπουμε μια έξαρση στην Ευρώπη και τον κόσμο αλλά ας ελπίσουμε ότι πρόκειται για το βαθύ σκοτάδι λίγο πριν το ξημέρωμα)…

Συνέντευξη: Εύα Μαρά

Ευχόμαστε ολόψυχα στην Γεωργία Βεληβασάκη, να συνεχίσει να πορεύεται σε μονοπάτια ανοιχτών μουσικών οριζόντων με τη ξεχωριστή καλλιτεχνική ματιά της, που δε στερείται της  παιδικής της ευαισθησίας, κόντρα στις προκλήσεις της έκπτωτης εποχής μας!

ΓΕΩΡΓΙΑ ΒΕΛΗΒΑΣΑΚΗ (ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ)

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Ηράκλειο Κρήτης, με ρίζες από τη Μικρά Ασία και το Οροπέδιο Λασιθίου. Γράφει ποίηση, στίχους, θεατρικά έργα, έμμετρα παραμύθια και διηγήματα, ενώ ασχολείται με το τραγούδι, το μουσικό θέατρο και την επιτελεστική ποίηση (performance poetry) ως ερμηνεύτρια, ερευνήτρια και δημιουργός, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Από το 2020 συνεργάζεται ως διδάσκουσα Επιτελεστικής Ποίησης (Performance Poetry) με το Διιδρυματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Δημιουργική Γραφή» του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.

Δισκογραφία: Στου Νότου τις Φωτιές (cd/LP – Alfa Mi, 1996), Κράτα Γερά (cd – Alfa Mi, 1998), Sexual Instinct (cd single – Eros, 2003), Σύννεφα (cd – Eros, 2004), Σε τόνο μπλε méditerrané (cd signle – Polytropon, 2006), Βραδινό Δελτίο (cd single – Polytropon, 2008), Gaia-Action St (cd – Polytropon, 2009), Το Μικρό Μυστικό της Ζωής (cd/book – Polytropon, 2011 – Μετρονόμος 2018), Aleli – De Creta a Buenos Aires (cd – Enja Records/Munich, 2015), Encuentros y Despedidas (cd/LP – Μετρονόμος, 2019).

Συγγραφικό έργο: Το Μικρό Μυστικό της Ζωής (έμμετρο παιδικό μουσικό παραμύθι, Πολύτροπον, 2011 & επανέκδοση Εκδόσεις Μετρονόμο,ς 2018), Κοντσέρτο για μία ημέρα που πέρασε (ποιητικό αφήγημα, εκδ. Γραφομηχανή, 2018). Τελευταία φορά (θεατρικό έργο βραβευμένο από Ένωση Σεναριογράφων Ελλάδος και το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, 2017).  Performance Poetry, Επιτελεστική Ποίηση – Action λόγου ως άξιον λόγου (μονογραφία, Εκδόσεις Γράφημα, 2022).

Περισσότερα: http://www.velivasaki.gr/biography/

….

Βρείτε μας στα social media του StellasView:

Facebook: https://www.facebook.com/Stellasview/

Instagram: https://www.instagram.com/stellasview.gr/

Youtube: https://www.youtube.com/c/StellaPerpera/

Twitter: https://twitter.com/StellaPerpera/