Κατερίνα Αθανασιάδου: “Η φωτογραφία αποτελεί ενεργό μέρος του πολιτισμού μας”

Η Κατερίνα Αθανασιάδου, φωτογράφος και δασκάλα φωτογραφίας δίνει το στίγμα της και μιλά στο StellasView.gr και στον Γιώργο Καραγεώργο για τη διαδρομή της στον χώρο της φωτογραφίας.

… “Επεξεργασμένη φωτογραφία VS φυσική λήψη” …

Η Θεσσαλονίκη αγαπά την φωτογραφία. Εκτός από τους καταξιωμένους επαγγελματίες της πόλης, καθημερινά εκατοντάδες Θεσσαλονικείς κάνουν την βόλτα τους με μία κάμερα στο χέρι αποτυπώνοντας στιγμές και τοπία. Η Θεσσαλονίκη ούτως ή άλλως προσφέρει απλόχερα όμορφες εικόνες. Είναι μία ιδανική πόλη για να καλλιεργήσει κανείς το χόμπι αυτό.

Κάπως έτσι, η φωτογραφία δεν αποτελεί απλά και μόνο καθημερινή συνήθεια των κατοίκων της. Έχει γίνει μέρος της κουλτούρας και του πολιτισμού της. Το StellasView.gr μέσα από μία σειρά θεμάτων και συνεντεύξεων θα προσεγγίσει την φωτογραφία από πολλές οπτικές γωνίες: από την καθημερινή δουλειά επαγγελματιών, από την ενασχόληση ως χόμπι των ερασιτεχνών, από το πώς μπορεί κάποιος να μάθει να φωτογραφίζει και πολλά άλλα. Και θα το δούμε από πολλές πλευρές γιατί η φωτογραφία από την φύση της δοκιμάζει την οπτική αντίληψη του καθενός.

Ο πατέρας της υπήρξε επαγγελματίας φωτογράφος. Πήρε από νωρίς «το βάπτισμα του πυρός» και ξεκίνησε να φωτογραφίζει από ηλικία δεκατριών ετών. Μόλις στα δεκαέξι της γράφτηκε σε σχολή Φωτογραφίας. Μετά το σχολείο σπούδασε Εφαρμοσμένες Τέχνες στο ΤΕΙ, αντικείμενο απολύτως συγγενές. Όλα τα χρόνια της επαγγελματικής της διαδρομής ακολούθησε πιστά αυτό που έμαθε να κάνει από μικρή. Τα τελευταία χρόνια το διδάσκει κιόλας, μεταλαμπαδεύοντας τις γνώσεις και την εμπειρία της. Η Κατερίνα Αθανασιάδου, Θεσσαλονικιά, συστήνεται στους αναγνώστες του StellasView.gr και μιλά για τη διαδρομή της στον χώρο της φωτογραφίας.

Το ξεκίνημά της δεν ήταν εύκολο. Πριν προλάβει να κλείσει τα είκοσι, έπιασε δουλειά ως φωτορεπόρτερ. Αν και είναι νέα, βρέθηκε να κυνηγάει την είδηση την εποχή του φιλμ. «Οι λήψεις με φιλμ δεν έχουν καμία σχέση με τις ψηφιακές κάμερες. Αυτό το γνωρίζουν όσοι φωτογράφιζαν παλιά. Σαν φωτορεπόρτερ όλα έπρεπε να γίνουν στο δευτερόλεπτο. Περιμέναμε να βγει η εκτύπωση από τον σκοτεινό θάλαμο για να δούμε το αποτέλεσμα της δουλειάς μας», θυμάται με πολλές δόσεις νοσταλγίας τονίζοντας παράλληλα ότι το λάθος δεν διορθωνόταν, όπως γίνεται τώρα με την επεξεργασία των ψηφιακών φωτογραφιών.

Επεξεργασία… Ανοίξαμε μεγάλο κεφάλαιο στην συζήτηση. Και όχι τυχαία. Η Κατερίνα μετά από κάποια χρόνια στο φωτορεπορτάζ έκανε στροφή στην επεξεργασία, την οποία μάλιστα πλέον διδάσκει. «Προσπαθώ να κάνω τους μαθητές μου να καταλάβουν ότι η επεξεργασία έχει αρχές και όρια. Θέλει γνώσεις για να κάνεις επεξεργασία», αναφέρει σε μία αποστροφή της. «Θέλει όντως γνώσεις», αναρωτιέμαι αυθόρμητα, παρατηρώντας ότι υπάρχουν φτηνά προγράμματα τόσο για κινητά όσο και για υπολογιστές με έτοιμα φίλτρα (presets) τα οποία αλλάζουν τελείως το ύφος μίας εικόνας χωρίς να χρειάζονται γνώσεις και προσπάθεια από τον χρήστη. Η ίδια υποστηρίζει ότι ακόμη και η χρήση των έτοιμων φίλτρων πρέπει να γίνεται στην βάση κάποιων γνώσεων που πρέπει να έχουμε. Δεν μπορεί σε κάθε εικόνα να πατάς μία εντολή και η εικόνα να παίρνει κάποια μορφή που έχει αποφασίσει ένας προγραμματιστής. Η ίδια μάλιστα, παρότι έχει ως αντικείμενο την επεξεργασία, είναι υπέρ της φυσικότητας των λήψεων. Εξηγεί την άποψή της λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «η επεξεργασία πρέπει να διορθώνει μία εικόνα, όχι να την ισοπεδώνει. Η ορθή χρήση της είναι το μυστικό, όπως συμβαίνει σε όλα τα πράγματα στη ζωή».

Καθώς εμβαθύνουμε στο θέμα βάζω στην συζήτηση την παράμετρο «ηθική» και της ζητώ την άποψή της για την ηθική της επεξεργασίας. «Δεν είναι ανήθικο, είναι μία δυνατότητα της τεχνολογίας την οποία καλώς χρησιμοποιούμε», απαντά άμεσα, χωρίς περιστροφές και υποσημειώσεις. «Απλά, όπως είπαμε και πριν, πρέπει να ξέρουμε τι κάνουμε και γιατί το κάνουμε». Δίνει ως παράδειγμα την τρέλα της εποχής, τις αναρτήσεις στο Instagram. Διαπιστώνει ότι τα φίλτρα που παρουσιάζουν μία εικόνα εντελώς διαφορετική από την πραγματικότητα, είτε είναι πορτραίτα είτε τοπίων, ικανοποιούν μόνο την ανθρώπινη ματαιοδοξία και τίποτε άλλο. Δεν το κατατάσσει στην κατηγορία «ανήθικο», τονίζει όμως τα όρια που πρέπει να υπάρχουν για το πώς παρουσιάζουμε τον εαυτό μας ή το περιβάλλον μας.

Διδάσκοντας διακρίνει το λεγόμενο χάσμα των γενεών. «Υπάρχουν νεαρά παιδιά που έρχονται στην σχολή και η πρώτη τους εντύπωση είναι ότι όλα γίνονται με ένα κλικ και ένα πρόγραμμα επεξεργασίας. Από την πλευρά μου προσπαθώ να κάνω όλους να καταλάβουν πόσο σημαντικό είναι να ξέρεις να βγάζεις σωστά μία φωτογραφία εξαρχής. Μόνο έτσι γίνεσαι ολοκληρωμένος φωτογράφος».

Η φωτογραφία, κατά την ίδια, είναι τετραδιάστατη. Συνδυάζει το τεχνικό κομμάτι (χειρισμός εξοπλισμού), το καλλιτεχνικό, τις ανθρώπινες σχέσεις (ο άνθρωπος είναι το βασικότερο θέμα της φωτογραφίας) καθώς και το outdoor, αφού σκοπός της είναι να παρουσιάσει την ζωή και τον πολιτισμό μας. Κατά την έννοια αυτή είναι όχι απλά ένα χόμπι ή μία επαγγελματική δραστηριότητα, αλλά αποτελεί ενεργό μέρος του πολιτισμού μας. Προτρέπει τον καθένα να δοκιμάσει την οπτική του. «Σίγουρα πρέπει να το ‘χεις», μας λέει. «Αλλά αν το ανακαλύψεις, είναι πολύ καλό να το αξιοποιήσεις».

Συνέντευξη: Γιώργος Καραγεώργος

Βρείτε μας στα social media του StellasView:

Facebook: https://www.facebook.com/Stellasview/

Instagram: https://www.instagram.com/stellasview.gr/

Youtube: https://www.youtube.com/c/StellaPerpera/

Twitter: https://twitter.com/StellaPerpera/