Συμβαίνει τον Αύγουστο Δωρεάν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης

Τη βραδιά εορτασμού της Πανσελήνου, απολαμβάνουμε τις αρχαιότητες του Μουσείου υπό το φως του φεγγαριού.

Θα πραγματοποιηθούν δύο (2) ξεναγήσεις των είκοσι (20) ατόμων στις υπαίθριες εκθέσεις του Μουσείου «Αγρός, Οικία, Κήπος, Τόπος» και «Μνήμη και… Λίθοι» μεταξύ 20:00-21:00. Στη συνέχεια οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να περιηγηθούν στις εν λόγω εκθέσεις έως τις 23:00.

Κρατήσεις θέσεων καθημερινά 9:00-15:00 στα τηλ. 2313 310 201 & 2313 310 234

Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.

“ΑΠO ΤΟΝ ΝOΤΟ ΣΤΟΝ ΒΟΡΡA: AΠΟΙΚIΕΣ ΤΩΝ ΚΥΚΛAΔΩΝ ΣΤΟ ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓAIΟ” – τελευταίες ημέρες της έκθεσης

Με αφορμή τη λήξη της έκθεσης στις 31 Αυγούστου διοργανώνεται η τελευταία θεματική ξενάγηση στην περιοδική έκθεση «ΑΠO ΤΟΝ ΝOΤΟ ΣΤΟΝ ΒΟΡΡA: AΠΟΙΚIΕΣ ΤΩΝ ΚΥΚΛAΔΩΝ ΣΤΟ ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓAIΟ» από αρχαιολόγο του Μουσείου, κατόπιν τηλεφωνικής συνεννόησης με την επίδειξη του εισιτηρίου εισόδου.

Απαραίτητη η τηλεφωνική κράτηση στο 2313 310 201 (Δευτ.- Παρ. 08.00 έως 15.00)

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης φιλοξενεί και μεταδίδει απευθείας διαδικτυακά (live streaming) την έναρξη του φεστιβάλ Thessaloniki Tango Party που πραγματοποιείται για 2η συνεχή χρονιά στη Θεσσαλονίκη, φέτος αποκλειστικά διαδικτυακά λόγω των περιοριστικών μέτρων για την πρόληψη και προστασία από τον COVID-19.

Tο Thessaloniki Tango Party είναι ένα δωρεάν και ανοιχτό για όλους διήμερο φεστιβάλ tango με μουσικοχορευτικό αλλά και φιλανθρωπικό χαρακτήρα. Φέτος στηρίζει τον Σύλλογο «Συζωή», ο οποίος μεριμνά για άτομα που μαζί με τύφλωση έχουν και πρόσθετες αναπηρίες, προβάλλοντας το έργο του και υποστηρίζοντας την προσπάθειά του για αγορά ειδικού λεωφορείου μεταφοράς ατόμων με αναπηρία.

Η εκδήλωση θα είναι διαθέσιμη από τις ιστοσελίδες και το Facebook του ΑΜΘ, του Thessaloniki Tango Party και του Pablito Greco.

Σε αυτήν την τόσο δύσκολη και πρωτόγνωρη περίοδο ισχύος των έκτακτων μέτρων αποφυγής της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης ‒θέλοντας να κρατήσει την επαφή με τους επισκέπτες και φίλους του‒ άνοιξε ψηφιακά παράθυρα επικοινωνίας με τους πολίτες που «έμεναν σπίτι»!

Με τη διαδικτυακή δράση του «Όλα στον χρόνο αλλάζουνε κι όλα τα ίδια  μένουν» ‒παραφράζοντας τον στίχο τραγουδιού του αείμνηστου θεσσαλονικιού καλλιτέχνη Νίκου Παπάζογλου‒ προσκαλεί στη συμμετοχική δημιουργία μιας ομώνυμης ψηφιακής έκθεσης με έργα-εκθέματα των διαδικτυακών επισκεπτών του: το μουσείο επιλέγει αρχαιότητες από τις συλλογές του και καλεί τους μικρούς και μεγάλους, παλιούς και νέους φίλους του να αναζητήσουν στο σπίτι τους κάτι που μοιάζει (λίγο ή πολύ!) με αυτές, ένα σύγχρονο αντικείμενο από την καθημερινή τους ζωή, να το αποτυπώσουν με τον φωτογραφικό φακό ή το κινητό τους και να μας στείλουν τις φωτογραφίες τους!

Στόχος της δράσης είναι να δοθεί η ευκαιρία στους διαδικτυακούς επισκέπτες του μουσείου, «μένοντας σπίτι», να γνωρίσουν μερικές από τις αρχαιότητες των συλλογών του και να αντιληφθούν ‒ενίοτε με έκπληξη‒ πως κάποια αντικείμενα μπορεί να έχουν αλλάξει όνομα, υλικό, σχήμα ή χρήση στο πέρασμα των αιώνων, αλλά με κάποιον τρόπο παραμένουν ίδια και οικεία…

Τι σχέση μπορεί να έχει ένα πήλινο ειδώλιο πετεινού του 4ου αι. π.Χ. με έναν σοκολατένιο πασχαλινό κόκορα;

Πόσο μοιάζει το σιδερένιο ομοίωμα σούβλας από την αρχαϊκή Σίνδο με τις σύγχρονες σούβλες για το ψήσιμο κρέατος;

Πόσο διαφέρει το μαγιάτικο στεφάνι σας από ένα χρυσό ανθισμένο στεφάνι μυρτιάς του 325-300 π.Χ.;

Η ανάγκη κι η απόλαυση για περιποίηση και καλλωπισμό είναι σημάδια μόνο του καιρού μας;

Πόσο έχουν αλλάξει στο πέρασμα των αιώνων τα μαγειρικά σκεύη και κουζινικά;

Η ασφάλεια και η φροντίδα για την επίπλωση του σπιτιού μας απασχολούν μόνο τον σύγχρονο άνθρωπο;

Η απάντηση στα ερωτήματα αυτά δίνεται μέσα από τη φωτογραφική αντιπαραβολή των δικών μας αρχαίων αντικειμένων και των δικών σας σύγχρονων!

Μείνετε συντονισμένοι γιατί το περιεχόμενο της έκθεσης θα εμπλουτίζεται συνεχώς έως τις 31 Μαΐου 2020.

#amtholataidiamenoun

Η ΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΗΜΑ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ .
Δώρα και αντίδωρα σε ένα διαδικτυακό συμπόσιο

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης παρουσιάζει τις δημιουργίες διαδικτυακών επισκεπτών του, που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα για τη δημιουργία καλλιγραμμάτων, δηλαδή την απόδοση ποιημάτων και κειμένων στο σχήμα μορφών, σχημάτων, αντικειμένων –ένα είδος οπτικοποιημένης ποίησης που ανάγεται στην ελληνιστική εποχή και έργα της διασώζονται στην Παλατινή Ανθολογία.

Το κάλεσμα, με τη μορφή δύο βίντεο (μπορείτε να τα δείτε εδώ: https://youtu.be/Hl7CJHH3ZgU, https://youtu.be/tpwEtz_1Z6Y) αφορούσε σε μία διαφορετική «έκθεση» των αρχαίων αντικειμένων που διαφυλάσσει το μουσείο. Οι αρχαιότητες «δημιουργήθηκαν» εκ νέου ως καλλιγράμματα με πρώτη ύλη τον ποιητικό λόγο αγαπημένων ποιητών. Το σχήμα τους δομήθηκε από τις λέξεις τους και η χρήση και το νόημά τους επαναπροσδιορίστηκε μέσα από τον στοχασμό των ποιητών, τα συναισθήματα και τους υπαινιγμούς τους. Οι αρχαιότητες ως ποιήματα καλούσαν σε «επί-σκεψη», μία αλλιώτικη μουσειακή επίσκεψη όπου τα αντικείμενα μπορούσαν όχι μόνο να είναι μάρτυρες της ζωής στο αρχαίο παρελθόν, αλλά και σημαίνοντα της προσωπικής δημιουργίας, της μνήμης και του στοχασμού για το παρόν.

Η ψηφιακή έκθεση παρουσιάζει τα καλλιγράμματα που συγκεντρώθηκαν σε διάστημα σχεδόν ενός μήνα (από τις 21 Απριλίου 2020), ενώ το περιεχόμενό της θα εμπλουτίζεται συνεχώς έως τις 31 Μαΐου 2020. Εκατό και πλέον διαδικτυακοί επισκέπτες του μουσείου από την Ελλάδα και άλλες χώρες (Αγγλία, Αφγανιστάν, Βουλγαρία, ΗΠΑ, Ισπανία, Ιταλία,Τουρκία), ηλικίας από 5,5 έως 75 χρόνων, δημιούργησαν τα έργα τους σε σχήματα και με κείμενα της επιλογής τους. Όλα εντυπωσιάζουν με την ευρηματικότητά τους, την επιλογή των σχημάτων, τον τρόπο διάταξης του κειμένου για τη συγκρότηση του αντικειμένου ή της μορφής. Γράμματα διαφόρων μεγεθών, λέξεις σε ποικιλία γλωσσών «εποίησαν» -ρήμα που χρησιμοποιούσαν οι κεραμείς της αρχαιότητας- τα έργα τους φέρνοντας στον κόσμο του μουσείου, τα δικά τους κείμενα αλλά κυρίως τον λόγο σημαντικών δημιουργών της εγχώριας και παγκόσμιας λογοτεχνίας, της φιλοσοφίας, της μουσικής.

Η επιλογή σχημάτων και κειμένων και ο συνδυασμός τους είναι ένας τρόπος έκφρασης των ίδιων των καλλιγράφων. Είναι έργα που εμπλέκουν τη σκέψη με το σώμα, ένας χορός του χεριού με την πένα πάνω στο χαρτί! Είναι έργα που δημιουργήθηκαν “κατά μόνας” και προσφέρονται στους άλλους.

Τα καλλιγράμματα αφηγούνται, ή υπαινίσσονται, αναμνήσεις, συναισθήματα, σκέψεις, όνειρα, φόβους, ελπίδες -αυτά είναι «η ποίηση στο σχήμα των πραγμάτων», το ίχνος του κόσμου εντός μας, το ίχνος μας εντός του κόσμου.

Η έκθεση θα μπορούσε να οργανωθεί με ποικίλους τρόπους. Λόγου χάρη, με άξονα τους ποιητές και λογοτέχνες ή τους ίδιους τους καλλιγράφους, ή, με βάση το νόημα των κειμένων. Στη δομή που επιλέξαμε κριτήριο είναι τα σχήματα και τα καλλιγράμματα κατανέμονται σε έξι ενότητες. Κάθε ενότητα έχει στην εισαγωγή της καλλιγράμματα που δημιούργησε το μουσείο για αρχαιότητες των συλλογών του.

Οι ενότητες είναι οι εξής:

1η: Αρχαιότητες του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης
2η: Αρχαιότητες
3η: Άνθρωπος
4η: Φύση
5η: Σχήματα
6η: Αντικείμενα & Χώρος

Λίγα λόγια για τα καλλιγράμματα (ή καλλιγραφήματα)

Τα οπτικοποιημένα ή αλλιώς εικονιστικά ποιήματα που η διάταξη των στίχων τους αποδίδει τα αντικείμενα που αναφέρονται ή υπονοούνται, προσκαλούν τον αναγνώστη σε ένα είδος παιχνιδιού ανάμεσα στο νόημα του κειμένου και τη διάταξή του.

Ο παιγνιώδης χαρακτήρας τους διασώζεται στον όρο «τεχνοπαίγνια»που αφορά στα ποιήματα αυτού του είδους της ελληνιστικής εποχής Στο 15ο βιβλίο της Παλατινής ανθολογίας διασώζονται έξι τεχνοπαίγνια, από τα οποία τα τρία αποδίδονται στον ποιητή του 300 π.Χ. Σιμία τον Ρόδιο (300 π.Χ.): πρόκειται για τα ποιήματα «Πέλεκυς», «Πτέρυγες Έρωτος», «Ωόν» και η διάταξη των στίχων είναι στη μορφή των αντικειμένων που αναφέρονται στους τίτλους. Τα άλλα τρία (ένα του καθενός) είναι του Δωσιάδα, του Βησαντίνου, και του Θεόκριτου. Τα τεχνοπαίγνια του Σιμία, ιδιαίτερα το «Ωόν», αναβιώνουν σε παρόμοια μορφή από Έλληνες λόγιους του 18ου και 19ου αιώνα, ενώ ήδη η ευρωπαϊκή τυπογραφία είχε αναδείξει τον οπτικό -εικαστικό θα λέγαμε σήμερα- χαρακτήρα των γραμμάτων. Τον 19ο αιώνα χαρακτηριστικό παράδειγμα οπτικής ποίησης είναι το ποίημα του Λούις Κάρολ “Η ποντικοουρά” στην Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων, ενώ κορυφαίο δείγμα οπτικής ποίησης αποτελεί το έργο του Μαλαρμέ Μια ριξιά των ζαριών δεν καταργεί ποτέ την τύχη (1897). Ο όρος «καλλίγραμμα» καθιερώθηκε από το ομώνυμο έργο του Γκιγιώμ Απολλιναίρ (Calligrammes, 1918), ενώ στα ελληνικά γράμματα του 20ού αιώνα ο πρώτος που γράφει ποίημα σε μορφή καλλιγράμματος είναι ο Γεώργιος Σεφέρης: στο «Ημερολόγιο καταστρώματος Β’» (1944) στο ποίημα με τίτλο «Καλλιγράφημα», οι στίχοι διατάσσονται έτσι που να σχηματίζουν τρία ιστιοφόρα του Νείλου.

Τα καλλιγράμματα, σήμερα, αποτελούν πεδίο δημιουργικής αναζήτησης για πολλούς εικαστικούς και λογοτέχνες, ενώ ο συνδυασμός νοήματος και εικόνας έχει αξιοποιηθεί δεόντως από τη διαφήμιση, αλλά και από την εκπαίδευση ως μία εναλλακτική μαθησιακή διεργασία.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤEΣ

Συντονισμός: Αγγελική Κουκουβού, αρχαιολόγος, Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης
Σύλληψη-επιμέλεια δράσης: Στυλιάνα Γκαλινίκη, αρχαιολόγος, προϊσταμένη του Τμήματος Συλλογών Λίθινων, Τοιχογραφιών και Ψηφιδωτών ΑΜΘ
Καλλιγραφήματα αρχαίων μνημείων ΑΜΘ: Χρύσα Φωτιάδου, εικαστικός ΑΜΘ
Ψηφιακή υποστήριξη: Αγγελική Μονέδα, ηλεκτρολόγος μηχανικός και μηχανικός ηλεκτρονικών υπολογιστών ΑΜΘ
Επιμέλεια ψηφιακής έκθεσης: Στυλιάνα Γκαλινίκη, Αγγελική Μονέδα, Χρύσα Φωτιάδου

Μένουμε σπίτι και διασκεδάζουμε παίζοντας
Κατασκευάζουμε μία πλαγγόνα!

Η πλαγγόνα (κούκλα) ήταν ένα από τα αγαπημένα παιχνίδια των κοριτσιών στην αρχαία Ελλάδα. Συνήθως είχε γυναικεία μορφή και κομψά χτενίσματα στα μαλλιά. Τα χέρια και τα πόδια της ήταν κινητά και ενώνονταν με μια κλωστή με το κυρίως σώμα. Τις κατασκεύαζαν οι τεχνίτες συνήθως από πηλό (αλλά και από ξύλο ή γύψο). Κάποιες φορές τα ρούχα της κούκλας ήταν ζωγραφισμένα, άλλες φορές τα κορίτσια τις έντυναν με πάνινα ρουχαλάκια.

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης κάλεσε τα παιδιά, να φτιάξουν μία δική τους πλαγγόνα από χαρτόνι, να της δώσουν όποια μορφή θέλουν, να τη ντύσουν και να τη διακοσμήσουν όπως αυτά φαντάζονται.

Και τα παιδιά ανταποκρίθηκαν! Πάμε να θαυμάσουμε τα έργα τους!

Συντελεστές

Συντονισμός: Αγγελική Κουκουβού, αρχαιολόγος, Αναπληρώτρια Διευθύντρια ΑΜΘ
Σύλληψη, δημιουργία βίντεο και επιμέλεια: Χρύσα Φωτιάδου, εικαστικός ΑΜΘ
Ψηφιακή επεξεργασία: Αγγελική Μονέδα, ηλεκτρολόγος μηχανικός & μηχανικός υπολογιστών, ΑΜΘ