Κάτια Σπερελάκη: “Η πανδημία επηρέασε τα πάντα, το σήμερα δεν μοιάζει με το χθες και το αύριο θα είναι διαφορετικό”

Η ηθοποιός Κάτια Σπερελάκη μίλησε στο StellasView.gr και στην δημοσιογράφο Εύα Μαρά για την παράσταση “Ο Κήπος” σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Μυλωνά, που συμπρωταγωνιστεί με τον σύζυγό της Στέλιο Μάινα. 

Πώς προκύπτει το θέατρο στη ζωή σας; Υπήρξε όνειρο ζωής ή προέκυψε στην πορεία;

Το πρώτο όνειρο της ζωής μου όσον αφορά την τέχνη ήταν να γίνω χορεύτρια, και εξακολουθώ να αγαπώ τον χορό όσο και το θέατρο. Βέβαια, όταν έφτασε η κρίσιμη φάση των αποφάσεων βρέθηκα να σπουδάζω Φαρμακευτική, αλλά όταν ήλθε η ώρα να εξασκήσω το επάγγελμα εγώ μόνο το θέατρο είχα στο μυαλό μου, και το αποφάσισα χωρίς δισταγμό. Το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον.

Τι σημαίνει για εσάς θέατρο – και γενικότερα τέχνη; Πως αντιμετωπίζετε κάθε νέο ρόλο σας; αποτελεί και μία νέα πρόκληση για εσάς ως καλλιτέχνη;

Η τέχνη είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής των ανθρώπων, ή τουλάχιστον εγώ ως καλλιτέχνης θέλω να το πιστεύω. Από τις προϊστορικές βραχογραφίες μέχρι τα τελετουργικά δρώμενα, οι άνθρωποι πάντα ένιωθαν την ανάγκη να εκφραστούν μέσω της τέχνης. Για μένα το θέατρο είναι δουλειά, τρόπος ζωής, ανάγκη έκφρασης, με λίγα λόγια συστατικό αυτού που είμαι. Κάθε καινούργιο ρόλο τον αντιμετωπίζω κατ’ αρχάς με μεγάλη περιέργεια. Είναι μια πρόκληση να γνωρίσω αυτή τη γυναίκα που θα υποδυθώ, να συνομιλήσω μαζί της και να βρω τα κοινά μας σημεία. Γιατί σε τελευταία ανάλυση, σε κάθε ρόλο δανείζουμε τον εαυτό μας και τις εμπειρίες μας.

Δώστε μας, αν θέλετε, εν συνόψει το στίγμα – προφίλ της θεατρικής σας παράστασης “Ο Κήπος” του διακεκριμένου Καναδού συγγραφέα Μπρους Γκόυτς σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Μυλωνά με το διττό σας σ’ αυτήν ρόλο (της πρωταγωνίστριας και μεταφράστριας του θεατρικού έργου).

Το έργο έφτασε στα χέρια μου μέσω ενός Άγγλου συναδέλφου και κοινού φίλου με τον συγγραφέα, και το μετέφρασα κατά παραγγελία προσβλέποντας σε μια ευρύτερη ελληνοκαναδική συνεργασία. Εν μέρει ευοδώθηκε, αφού ήλθε ο συγγραφέας και έπαιξε το έργο στα αγγλικά παράλληλα με μας. Θα έλεγα ότι είναι ένας ύμνος στη συντροφικότητα, μια τρυφερή μαρτυρία για τη συνύπαρξη των αντιθέτων και ένα δοκίμιο πάνω στη σημασία της μνήμης και τις συντριπτικές συνέπειες της απώλειάς της. Ο Μπρους Γκουτς διαπραγματεύεται σημαντικά θέματα με διεισδυτικότητα και ρέοντα σκηνικό λόγο και η ανταπόκριση του κοινού είναι συγκινητική.

Ποιες δυσκολίες ενείχε η αναμέτρησή σας ως μεταφράστρια και ηθοποιός με το εν λόγω έργο, ένα κοινωνικό έργο πολλών ερμηνευτικών διακυμάνσεων, εκπλήξεων και ανατροπών στην εξέλιξή του;

Η μετάφραση είναι μια δουλειά που την κάνω με πολλή χαρά και πραγματικά η αναμέτρηση με τα κείμενα και η προσπάθεια μεταφοράς τους από μια άλλη γλώσσα στα ελληνικά μου διεγείρει το δημιουργικό ενδιαφέρον. Ειδικά στο θέατρο, η διπλή ιδιότητα ηθοποιού – μεταφράστριας βοηθά πολύ, γιατί η ηθοποιός, έχοντας αίσθηση της σκηνικής γλώσσας, καθοδηγεί την μεταφράστρια. Το συγκεκριμένο έργο δουλεύτηκε εξαντλητικά στη μετάφραση αλλά και στη διάρκεια των προβών, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να αποτυπώνει τη διαφορετικότητα των χαρακτήρων των ηρώων και να  αντικατοπτρίζει όλες τις διακυμάνσεις στον ψυχισμό τους.

Οι ήρωες του έργου μετά από σειρά συγκρούσεων με τον εαυτό τους και μεταξύ των καταφέρνουν να βρουν τελικά  τον ” Κήπο” τους; Τι αποτελεί γι’ αυτούς “Ο Κήπος”;
Όαση, Σωτηρία, Διαπραγμάτευση με τον ίδιο τους τον εαυτό, Διαπραγμάτευση των δυο διαφορετικών κόσμων τους;

Ο αρχικός τίτλος του έργου είναι Tangled Garden, δηλαδή Μπερδεμένος Κήπος, και είναι και ευθεία αναφορά στο μυαλό της ηρωίδας.  Ο Κήπος όμως είναι και το μυστικό της καταφύγιο, η σύνδεση με το παρελθόν, η όαση μέσα στη σκληρή μεγαλούπολη και η απεικόνιση του κόσμου της ποίησης στον οποίο θέλει να ζει η Λουίζ. Για τον Μπάρι πάλι, τον άξεστο οικοδόμο που ανακαλύπτει τον κόσμο της ποίησης και γοητεύεται, είναι το σύμβολο της καινούργιας του ζωής και ο τόπος όπου πεθαίνει, αλλά και γεννιέται η ελπίδα.

Σε ποια ερωτήματα απαντά το έργο, καθώς και ποια μηνύματα διαπερνά στον θεατή; Πώς θα το χαρακτηρίζατε προσωπικά;

Θα χαρακτήριζα το έργο μια ελεγεία στη συνύπαρξη των ανθρώπων και στην ανάγκη τους να ξεπεράσουν τα εμπόδια που ορθώνουν τα διαφορετικά περιβάλλοντα και οι ανόμοιες εμπειρίες ώστε να μπορέσουν να βοηθήσουν ουσιαστικά ο ένας τον άλλον χωρίς να περιμένουν αντάλλαγμα.

Πόσο δύσκολο ή όχι αποτελεί η σκηνική σας συνύπαρξη με τον σύντροφό σας στη ζωή;

Η συνύπαρξη στη σκηνή με έναν άνθρωπο που γνωρίζεις τόσο καλά κάνει την (σκηνική) ζωή σου πιο εύκολη. Ιδιαίτερα στην περίοδο των προβών, παραλείπεις την περίοδο της πρώτης γνωριμίας με τον καινούργιο συμπαίκτη και συντομεύεις τις διαδικασίες. Από την άλλη, αυτό ακριβώς είναι που σου στερεί το στοιχείο της έκπληξης. Γνωρίζει λίγο πολύ ο ένας τις αντιδράσεις του άλλου. Όμως η άνεση που σου δίνει η οικειότητα σε διευκολύνει να δοκιμάσεις καινούργια πράγματα.

Τι σας γοητεύει τόσο στη μετάφραση, όσο και την υποκριτική τέχνη που ασχολείστε επιτυχώς επί σειρά ετών;
Αγαπώ πολύ τη μετάφραση γιατί μου επιτρέπει να διοχετεύω την αστείρευτη περιέργειά μου για τις γλώσσες, και ποια καλύτερη εξάσκηση από τη μετάφραση; Πέρα από να τις μιλάς βέβαια! Ως ηθοποιός, η γνώση αρκετών ξένων γλωσσών με βοηθά να ψάχνω και να εντοπίζω έργα, τα οποία και πολλές φορές τα μεταφράζω απλώς και μόνο γιατί μου αρέσουν, χωρίς να παραιτούμαι από τη φιλοδοξία να τα παίξω μια μέρα. Όσον αφορά την υποκριτική, νομίζω ότι όταν μπεις σ’ αυτό τον χορό, τον χορεύεις μέχρι τέλους. Παρά τις δυσκολίες, παρά την ανασφάλεια, οι ηθοποιοί αγαπάμε αυτό που κάνουμε. Και δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς.

Σε ποιο βαθμό, εκτιμάτε, ότι η πανδημία επηρέασε τον καλλιτεχνικό χώρο και γενικότερα το κοινωνικό-πολιτικό γίγνεσθαι;

Η πανδημία επηρέασε τα πάντα, το σήμερα δεν μοιάζει με το χθες και το αύριο θα είναι διαφορετικό. Ο χώρος της τέχνης, και μάλιστα της δικής μας, επηρεάστηκε καταλυτικά, δεδομένου ότι το θέατρο προϋποθέτει την συνύπαρξη ανθρώπων, τόσο πάνω στη σκηνή όσο μια κάτω απ’ αυτήν. Ένας λόγος που αποφασίσαμε να περιοδεύσουμε αυτό το καλοκαίρι είναι μα δώσουμε ένα μήνυμα ότι το θέατρο είναι ζωντανό. και η τέχνη είναι παρηγορητική, τόσο γι’ αυτούς που την εξασκούν όσο και για όσους την απολαμβάνουν. Μας περιμένει ένας δύσκολος χειμώνας, που δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχτεί, αφού και η υπόθεση της πανδημίας μοιάζει με κινούμενη άμμο. Ας απολαύσουμε λοιπόν το καλοκαίρι τηρώντας όλα τα μέτρα προστασίας, για να μεγιστοποιήσουμε τις πιθανότητες να επανέλθουμε γρήγορα σε κανονικούς ρυθμούς δραστηριότητας.

Εν κατακλείδι, ποιο το επόμενο καλλιτεχνικό – δημιουργικό σας βήμα;

Η καραντίνα με βρήκε να σκηνοθετώ, σε δική μου μετάφραση, τα Μικρά Συζυγικά Εγκλήματα του Ερίκ Εμανυέλ Σμιτ, στο θέατρο Αλεξάνδρεια. Η πρεμιέρα μας ήταν για τον Απρίλιο και φυσικά αναβλήθηκε για τον Οκτώβριο, καλώς εχόντων των πραγμάτων. Ο Κήπος θα συνεχιστεί τουλάχιστον μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου, και πάλι εκτός απροόπτου. Υπ’ αυτές τις συνθήκες, δεν κάνω πιο μακροπρόθεσμα σχέδια…

Συνέντευξη: Εύα Μαρά

Ευχαριστώ θερμά την αγαπητή Κάτια Σπερελάκη για την ουσιαστική και αποκαλυπτική μας συνέντευξη και της εύχομαι από καρδιάς Καλή Επιτυχία τόσο στην καλοκαιρινή περιοδεία με την παράσταση “Ο Κήπος”, αλλά και στην περαιτέρω καλλιτεχνική της πορεία. Να συνεχίσει το έργο της με πάντα γόνιμες, προσεγμένες και επιτυχείς συνεργασίες ως ηθοποιός και μεταφράστρια του θεάτρου και της λογοτεχνίας.
Καλή συνέχεια στο ταξίδι της, στην Ιθάκη της τέχνης, ως μια έντιμη εκπρόσωπος της, με νέα καλέσματα έμπνευσης και ψυχής!

Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση “Ο Κήπος” θα βρείτε εδώ

Βρείτε μας στα social media του StellasView:

Facebook: https://www.facebook.com/Stellasview-1549199718743717/

Instagram: https://www.instagram.com/stellasview.gr/

Youtube: https://www.youtube.com/c/StellaPerpera

Twitter: https://twitter.com/StellaPerpera