Η γνωστή ηθοποιός Βανέσσα Μπαρρέ μίλησε στο stellasview.gr και στον Ευθύμιο Ιωαννίδη με αφορμή τη βραβευμένη παράσταση «Τελευταία φορά» στην οποία πρωταγωνιστεί με αναμφίλεκτη δεξιοτεχνία.
Η Θεσσαλονικιά Βανέσσα Μπαρρέ, με απώτερες γαλλικές ρίζες από την πλευρά της μητέρας της, είναι μια απ΄ τις ελπιδοφόρες ερμηνεύτριες επί σκηνής που έχει η πόλης μας και όχι μόνο. Υπηρετεί εδώ και καιρό το θεατρικό σανίδι σεμνά, ταπεινά, με ήθος, αγάπη και πρωτίστως με σεβασμό. Η ερμηνεία της διακρίνεται από αξιοθαύμαστη θεατρικότητα, ενώ έχει ερμηνεύει άρτια αρκετούς απαιτητικούς ρόλους. Όμως πάνω απ΄ όλα είναι και ένας εξαιρετικός άνθρωπος που την ίδια αντιμετώπιση που έχει στο θέατρο, έχει και στην ίδια της τη ζωή. Ας τη γνωρίσουμε καλύτερα.
Η παράσταση «Τελευταία φορά» στην οποία πρωταγωνιστείς αναφέρεται στη νόσο Alzheimer, σε έναν άλλον κόσμο, τόσο διπλανό, αλλά και τόσο μακρινό ταυτόχρονα. Ποιο είναι, θα έλεγες εκείνο το στοιχείο της παράστασης που σε έχει αγγίξει προσωπικά πιο πολύ;
Αυτό που με έχει αγγίξει πιο πολύ σε αυτήν την παράσταση είναι η συναισθηματική ταύτιση που είχαμε, από την πρώτη στιγμή, όλοι οι συντελεστές με το έργο. Ο καθένας από εμάς βρέθηκε σε αυτό το project ως αποδέκτης ενός ανώτερου ευγενούς καλέσματος και αυτό είναι κάτι που το αισθανόμαστε όλοι. Κάποιοι βέβαια έχουν βιωματική εμπειρία με τη νόσο μέσα από το άμεσο οικογενειακό τους περιβάλλον, άλλοι απλώς συνδέονται με την αρχή της αυτοθυσίας, την αίσθηση του καθήκοντος προς τον (συν)άνθρωπό τους, την αφοσίωση και, ναι, την αγάπη, που, εντέλει, είναι η κινητήριος δύναμη που ωθεί τις πράξεις ανιδιοτελούς προσφοράς, διαχρονικές έννοιες που στο έργο έχουν κεφαλαιώδη σημασία. Με συγκινεί βαθιά επίσης το γεγονός ότι στη νόσο Αlzheimer μπορεί μεν οι νευρώνες του εγκεφάλου να καταστρέφονται και να χάνεται η μνήμη, αλλά το συναίσθημα δε σβήνει, και όπως είχε πει η Maya Angelou: “οι άνθρωποι μπορεί να μη θυμούνται τι έκανες ή τι τους είπες, αλλά πάντα θα θυμούνται πώς τους έκανες να αισθανθούν”… Στην παράσταση λοιπόν, όπως και στην πραγματικότητα, βλέπουμε πώς ο φροντιστής με τις πράξεις και τα λόγια του έχει μακροπρόθεσμη επίδραση στο πώς νιώθει ο ασθενής και ενώ αυτός έχει ήδη ξεχάσει ποιον έχει απέναντί του.
Πώς αντέδρασες, τι ένιωσες όταν πρωτοδιάβασες το βραβευμένο έργο της Γεωργίας Βεληβασάκη;
Είχα πρωτοδιαβάσει την ”Τελευταία Φορά” στην αρχική της, ακόμα, εκδοχή πριν εξελιχθεί για τις ανάγκες του διαγωνισμού θεατρικού έργου της Ένωσης Σεναριογράφων Ελλάδος και του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης, από τον οποίο βραβεύτηκε η Γεωργία Βεληβασάκη. Θυμάμαι χαρακτηριστικά την πρώτη μου αντίδραση όταν είπα ότι αυτό το έργο πρέπει να ”μεγαλώσει” και να παρασταθεί. Το πίστεψα, δηλαδή από την πρώτη στιγμή. Μου είχε κάνει εντύπωση ως δραματουργικό στοιχείο η ”πινελιά” της σειράς των αυτοπορτραίτων του Utermohlen (Αμερικανός ζωγράφος που πέθανε το 2007 από τη νόσο του Alzheimer), που αλλάζουν καθ’όλη τη διάρκεια του έργου, παράλληλα με την εξέλιξη της ασθένειας του ήρωά μας. Εκτίμησα ιδιαίτερα τη σοβαρή έρευνα που έκανε η Γεωργία Βεληβασάκη κατά τη συγγραφή του έργου της, σεβόμενη τον υπαρξιακό προβληματισμό, αλλά και την επιστημονική διάσταση της κατάστασης, με μια βαθιά προσέγγιση που αρμόζει σε ένα τόσο λεπτό και ευαίσθητο θέμα, που αφορά σοκαριστικά μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού: σύμφωνα μάλιστα με πρόσφατη έρευνα, ένας στους πέντε Έλληνες άνω των εβδομήντα ετών θα εμφανίσει Alzheimer…
Παίζεις, να υπογραμμίσουμε υπό τις οδηγίες του Κωνσταντίνου Αθυρίδη, πλάι σε καταξιωμένους ηθοποιούς. Η εμπειρία αυτή τι γεύση σου έχει αφήσει;
Είναι πάντα μεγάλη η χαρά να έρχεσαι σε επαφή με καταξιωμένους καλλιτέχνες, που φέρουν στη σκηνή τις εμπειρίες της ζωής τους και το αποτύπωμα άλλων καλλιτεχνών που έχουν συναντήσει. Είναι μαγικό για να συναντώ ηθοποιούς που έχουν ”αγγιχτεί” από την έμπνευση και το δαιμόνιο άλλων σπουδαίων της τέχνης. Ο Κωνσταντίνος Αθυρίδης έχει εξαιρετικό ταλέντο στο να απογειώνει, σε ερμηνευτικό και κινησιολογικό επίπεδο, τον ηθοποιό που θα τον εμπιστευτεί και θα αφεθεί στην καθοδήγησή του, καθώς έχει υψηλή αντίληψη της σκηνικής καλαισθησίας και αρμονίας. Επίσης πλαισιώνεται σταθερά από αξιόλογους συνεργάτες, όπως είναι ο θαυμάσιος Σκηνογράφος / Ενδυματολόγος Αθανάσιος Κολαλάς. Είμαι ευγνώμων που συνεργαστήκαμε και πάλι όλοι μαζί, σε ένα πολύ διαφορετικό έργο, που αυτήν τη φορά υπογράφει μια πολλά υποσχόμενη εγχώρια θεατρική συγγραφέας.
Τι δυσκολίες συνάντησες αλήθεια, καθ΄όλη τη διάρκεια των προβών, αντιμετωπίζοντας την πρόκληση να δώσεις σάρκα και οστά σε έναν ρόλο, που ναι μεν φαίνεται απλοϊκός σε μια πρώτη ανάγνωση, από την άλλη όμως, η προσέγγιση του αναμφίλεκτα θα απαίτησε πολύ κόπο;
Η ”Αυτή” δεν είναι ούτε ο επικός, ούτε ο glamorous τύπος που άλλοτε συνάντησα στα μεγάλα κλασσικά ή σε ερωτικές κωμωδίες. Αυτό δε σημαίνει ότι η πρόκληση δεν είναι εξίσου μεγάλη. Ενσαρκώνω μια σύγχρονη νέα γυναίκα, μια ηρωίδα της διπλανής πόρτας που από τη μια μέρα στην άλλη η ζωή της ανατρέπεται και κάνει μια δύσκολη επιλογή: να σταθεί στον άντρα της που είναι ένας μεγάλος επιστήμονας και έχει ήδη κάνει έναν κύκλο ζωής, και να παραιτηθεί από τις προσωπικές της φιλοδοξίες και τη δική της ζωή. Επειδή ακριβώς δεν υπάρχει άλλος τρόπος να προσεγγίσεις σοβαρά έναν χαρακτήρα από το να είσαι σε κάθε στιγμή εκατό τοις εκατό ειλικρινής, πρώτα με τον εαυτό σου, η κάθε λέξη που λέω μέσα από την ”Αυτή” πρέπει να έχει ξεχωριστή βαρύτητα και αλήθεια. Πώς είναι για παράδειγμα να συνεχίζω να αγαπώ έναν άνθρωπο που για εκείνον είμαι μια ξένη και που μετατρέπεται σταδιακά και για μένα σε έναν ξένο, παλεύοντας παράλληλα με το Εγώ μου και τις επιθυμίες μου; Είναι τελικά αγάπη ή καθήκον αυτό που σε κάνει να μένεις σε μια κατάσταση; Τι ρόλο παίζει η μνήμη στην αγάπη και στις επιλογές μας; Η δική της μνήμη τους κρατάει στο δικό του κενό. Ανάμεικτα συναισθήματα συγκρούονται ως εκ τούτου, αγάπη, θυμός, άρνηση, τρυφερότητα, απελπισία καθ’ όλη τη διάρκεια αυτού του αγώνα. Κατά την έρευνά μας δε, για την προσέγγιση των ρόλων μας, φιλοξενηθήκαμε στην Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συγγενών Διαταραχών, γνωρίσαμε από κοντά ανθρώπους με τη νόσο και τους φροντιστές τους, κάναμε μαζί τους ασκήσεις και στις συναντήσεις αυτές μοιράστηκαν μαζί μας το πώς βιώνουν την καθημερινότητά τους. Η διαδικασία ήταν αποκαλυπτική και άκρως συγκινητική.
Βανέσσα, αναρωτιέμαι, ο σύνδεσμος που ανέπτυξες με την ηρωίδα του έργου, άλλαξε θα έλεγες τον τρόπο της σκέψης σου;
Συνειδητοποίησα ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο, όλα μπορούν να ανατραπούν από τη μια στιγμή στην άλλη και να αλλάξει η ζωή σου σε βαθμό που μπορεί να χάσεις τα πάντα, ακόμα και τον ίδιο σου τον εαυτό. Η ψυχραιμία και η προσαρμογή σε νέα δεδομένα είναι ύψιστης σημασίας για να συνεχίζεις τον αγώνα της ζωής.
Αν σου δινόταν η ευκαιρία να γνωρίσεις την ηρωίδα που υποδύεσαι τι θα της εξέφραζες;
Απλώς, θα της εξέφραζα τον θαυμασμό μου για την αφοσίωσή της και τη δύναμή της να αντέξει τον σταδιακό χαμό του ανθρώπου, που κάποτε ερωτεύτηκε για την προσωπικότητα και το λαμπρό μυαλό του.
Ολοκληρώνοντας τη συνέντευξη, στην ερώτηση τι σου έχει διδάξει στην προσωπική σου ζωή η ενασχόλησή σου με το θέατρο τι θα απαντούσες;
Η ενασχόλησή μου με το θέατρο και η ενσάρκωση διαφόρων χαρακτήρων, σίγουρα έχει ενισχύσει την ενσυναίσθησή μου και την κατανόηση ποικίλων καταστάσεων της ανθρώπινης μοίρας, την ”condition humaine” κατά τον Malraux. Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό, που μέσα από το θέατρο μου δίνεται η ευκαιρία να εξερευνήσω τα μεγάλα ερωτήματα της ύπαρξης και της ζωής.
Συνέντευξη: Eυθύμιος Ιωαννίδης
Ευχαριστώ θερμά τη Βανέσσα Μπαρέ για την προσήνειά της και για την πολύ ενδιαφέρουσα συνομιλία μας και της εύχομαι από καρδιάς καλή συνέχεια στην καλλιτεχνική της πορεία!
Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση «Τελευταία φορά» μπορείτε να βρείτε εδώ
1 Trackback / Pingback